چاله آسانسور چیست؟ چاله آسانسور، که به آن چاهک یا پیت (Pit) نیز گفته می شود، بخش پایینی چاه آسانسور است که از کف پایین ترین توقف آسانسور تا پی ساختمان امتداد دارد. این فضا نقش حیاتی در عملکرد و ایمنی آسانسور ایفا می کند و به عنوان مکانی برای نصب تجهیزات کلیدی مانند ضربه گیر کابین، ضربه گیر وزنه تعادل، چاه ارت، نردبان، سیستم روشنایی، فلکه ها و پایه های ریل کابین عمل می کند. پارسا برج بهران ارائه دهنده انواع آسانسور و پله برقی به همراه خدمات پس از فروش و نصب در خدمت شماست.
چاله آسانسور به دلیل نقش مهم خود در ایمنی و دسترسی، باید کاملاً استاندارد و مطابق با ابعاد و مقررات طراحی شود. ارتفاع آن که با علامت “P” مشخص می شود، براساس نیازهای چاه و معماری ساختمان تعیین می گردد. همچنین این فضا به عنوان جان پناه برای تعمیرکاران و سرویسکاران آسانسور در نظر گرفته شده است. استاندارد های لازم باید در نصب آسانسور هم رعایت شوند. خدمات نصب و راه اندازی آسانسور یکی از مهم ترین مراحل خرید آسانسور است که شرکت پارسا برج بهران انجام می شود.
ابعاد استاندارد چاله آسانسور
ابعاد مناسب چاله آسانسور به نوع آسانسور (کششی یا هیدرولیکی)، ظرفیت آن (بر حسب تعداد نفرات یا وزن)، و استانداردهای ملی یا بین المللی بستگی دارد. طراحی و اجرای صحیح چاله آسانسور، تضمین کننده عملکرد بهینه و ایمنی سیستم آسانسور است. دقت در اندازه گیری و رعایت استانداردها، باعث افزایش طول عمر تجهیزات و کاهش مشکلات فنی در آینده خواهد شد. در ادامه، ابعاد پیشنهادی برای چاله آسانسورهای مختلف ارائه می شود:
| نوع آسانسور | ظرفیت آسانسور | ابعاد چاله (عرض × عمق × ارتفاع P) |
| کششی (گیربکسی/گیرلس) | 320 (4 نفره) | 150 × 160 × 150 سانتی متر |
| کششی (گیربکسی/گیرلس) | 450 (6 نفره) | 170 × 180 × 160 سانتی متر |
| کششی (گیربکسی/گیرلس) | 630 (8 نفره) | 190 × 190 × 170 سانتی متر |
| کششی (گیربکسی/گیرلس) | 800 (10 نفره) | 200 × 200 × 180 سانتی متر |
| هیدرولیکی | 320 (4 نفره) | 150 × 160 × 100 سانتی متر |
| هیدرولیکی | 450 (6 نفره) | 170 × 180 × 110 سانتی متر |
| هیدرولیکی | 630 (8 نفره) | 190 × 190 × 120 سانتی متر |
| هیدرولیکی | 800 (10 نفره) | 200 × 200 × 130 سانتی متر |
| باربری | 2000 | 250 × 250 × 150 سانتی متر |
جدول بالا می گوید برای مثال ابعاد چاله آسانسور 4 نفره کششی، 150 × 160 × 150 سانتی متر و ابعاد چاله آسانسور 6 نفره هیدرولیکی 170 × 180 × 110 سانتی متر است. ولی برای مثال برای نوع کششی این ابعاد 170 × 180 × 160 سانتی متر هستند.
مراحل آماده سازی کف چاله آسانسور
-
آماده سازی و تسطیح سطح زمین
این مرحله ابتدایی ترین مرحله در آماده سازی کف چاهک آسانسور است که در آن سطح زمین چاه آسانسور باید تسطیح شود. سطح کف چاه نیز باید کاملاً صاف و هم سطح باشد تا از مشکلات آینده جلوگیری شود. برای این کار معمولاً از دستگاه های لیزری برای اندازه گیری سطح استفاده می شود.
هرگونه خاک، سنگ یا مواد زائد که باعث اختلال در عملیات بتن ریزی شود باید از کف چاله حذف گردد. در برخی مواقع برای تسطیح کف چاه از مصالح سنگی برای اصلاح ارتفاع یا بهبود کیفیت خاک زیر سطح استفاده می شود.
مطالعه بیشتر: آسانسور هیدرولیکی بهتر است یا کششی؟ کدام برای ساختمانم بهتره؟
-
آرماتوربندی (آهن کشی)
آرماتوربندی برای تقویت بتن کف چاله و جلوگیری از ترک خوردن و شکستگی آن انجام می شود. برای انجام این کار مراحل زیر را باید انجام دهید:
- انتخاب میلگرد مناسب: میلگردهای با قطر ۸ تا ۱۲ میلی متر به طور معمول برای تقویت کف چاه استفاده می شوند.
- طول و عرض شبکه آرماتور: باید شبکه آرماتور به گونه ای طراحی شود که پوشش کافی را برای مقاومت بتن در برابر فشارهای اعمال شده در چاله فراهم کند. فاصله میلگردها باید در حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر باشد.
- ارتفاع میلگردها از سطح: میلگردها باید حداقل ۵ سانتی متر از سطح کف چاله فاصله داشته باشند تا از تماس مستقیم میلگرد با سطح خاک جلوگیری شود.
-
بتن ریزی کف چاله
آماده سازی کف چاله آسانسور یک مرحله کلیدی در نصب آسانسور است که باید با دقت بالا انجام شود. انتخاب بتن مناسب برای کف چاه بسیار مهم است. به یاد داشته باشید بتن باید مقاوم در برابر فشار (حداقل ۳۵۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع) و ضدآب باشد تا از نفوذ آب به داخل چاه جلوگیری کند.
ضخامت لایه بتن در کف چاله باید حداقل ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر باشد تا استحکام و مقاومت کافی داشته باشد. همچنین، بتن ریزی باید به صورت یکنواخت و در لایه های نازک انجام شود تا از بروز حباب های هوا در بتن و مشکلات بعدی جلوگیری شود.
-
دیوارکشی اطراف چاه آسانسور
این مرحله پس از تکمیل عملیات آرماتوربندی و بتن ریزی انجام می شود. دیوارهای چاه باید به گونه ای طراحی شوند که ساختار چاه را تقویت کرده و ایمنی محیط را تامین کنند. معمولاً از مصالحی مانند آجر یا بلوک های سیمانی برای دیوار کشی استفاده می شود.
دیوارها باید با استفاده از ملات های مقاوم به رطوبت ساخته شوند تا از نفوذ آب به داخل چاه جلوگیری کنند. همچنین این دیوارها باید به ارتفاعی مناسب برای محافظت از اطراف چاه در برابر آسیب ها و برخورد وسایل یا تجهیزات دسترسی داشته باشند.
بیشتر بخوانید: تقسیم هزینه های آسانسور بین طبقات ساختمان
-
ریختن لایه ضد رطوبت
در بسیاری از پروژه ها برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به داخل چاه و تأثیر آن بر روی اجزای آسانسور، لایه ای ضد رطوبت در کف چاه نصب می شود. برای این کار دو مورد را باید مد نظر بگیریم:
- انتخاب مواد ضد رطوبت: معمولاً از مواد اپوکسی یا قیرگونی برای ایجاد لایه ضد رطوبت استفاده می شود. این مواد به طور مؤثری از نفوذ آب به داخل چاه جلوگیری می کنند.
- ضخامت لایه ضد رطوبت: لایه ضد رطوبت باید حداقل ۲ تا ۳ میلی متر ضخامت داشته باشد و به صورت یکنواخت در سطح کف چاه پخش شود.
-
نصب سیستم زهکشی (در صورت لزوم)
در مناطقی که احتمال نفوذ آب به داخل چاه زیاد است، نصب سیستم زهکشی در کف چاه ضروری است. این سیستم باید به گونه ای طراحی شود که آب های سطحی را به طور مؤثر از چاه خارج کند. معمولاً از لوله های زهکشی با قطر ۶ تا ۸ سانتی متر استفاده می شود که به صورت افقی در کف چاه قرار گرفته و به سمت خارج از چاه هدایت می شوند. لوله ها باید حداقل ۱۰ سانتی متر از سطح زمین پایین تر نصب شوند تا از تجمع آب و آسیب به ساختار چاه جلوگیری شود.
ابعاد چاه آسانسور و تفاوت با چاله آسانسور
چاه آسانسور و چاله آسانسور دو بخش مهم در طراحی و نصب آسانسور هستند که هر کدام ویژگی ها و ابعاد خاص خود را دارند. ابعاد چاه بالابر یا آسانسور به طور کلی به نوع و ظرفیت آن بستگی دارد. برای یک آسانسور استاندارد، عرض چاه معمولاً ۱۲۰ سانتیمتر و عمق آن حدود ۱۵۰ تا ۲۵۰ سانتیمتر است. ارتفاع چاه نیز معمولاً حدود ۴ متر تا ۶ متر است.
چاه آسانسور شامل تمام فضای عمودی از سطح زمین تا سقف ساختمان است که به طور مستقیم به حرکت آسانسور مربوط می شود. چاله آسانسور فقط بخش پایینی این چاه است که برای نصب سیستم های دیگر مانند ضربه گیرها، سیستم های ایمنی و تجهیزات تعمیراتی در نظر گرفته می شود.
مطالعه بیشتر: اگر هنگام قطع برق در آسانسور بودیم، چه کنیم؟ باید ها و نباید ها
تفاوت های اصلی چاه و چاله آسانسور
چاه آسانسور یک فضای عمودی بزرگ است که در آن کابین و وزنه های تعادل حرکت می کنند، در حالی که چاله آسانسور تنها فضای پایینی چاه است که برای نصب تجهیزات دیگر اختصاص دارد.
ابعاد چاه آسانسور به طور کلی بزرگتر از چاله است، زیرا چاه باید تمام تجهیزات سیستم را در خود جای دهد، در حالی که چاله فقط فضای خاصی را برای قرارگیری تجهیزات ضروری فراهم می کند.
چاله آسانسور در فونداسیون
چاله آسانسور در فونداسیون به عنوان محل قرارگیری تجهیزات مختلف آسانسور مانند ضربه گیرها، وزنه تعادل، چاه ارت، سیستم های روشنایی و همچنین نردبان ها و پایه های ریل کابین عمل می کند. این فضا باید به طور خاص طراحی شود تا امکان دسترسی راحت به تجهیزات فراهم باشد و ایمنی ساختمان تأمین شود.
عمق چاله آسانسور در فونداسیون
برای طراحی چاله آسانسور، ابعاد آن باید با توجه به ظرفیت آسانسور و تعداد نفرات تعیین شود. برای آسانسورهای ۴ نفره، حداقل ابعاد چاله باید ۱۴۰ سانتیمتر در نظر گرفته شود. برای هر نفر اضافه، به ازای هر بعد، ۱۰ سانتیمتر به ابعاد چاله اضافه می‌شود. به‌عنوان مثال، برای آسانسور ۵ نفره، ابعاد چاله به ۱۴۰ سانتیمتر در ۱۵۰ سانتیمتر افزایش می‌یابد. این ضوابط بر اساس مقررات ملی ساختمان و استانداردها و ایمنی آسانسور تعیین شده‌اند.
ویژگی ها و مشخصات چاله آسانسور در فونداسیون
- ابعاد چاله در فونداسیون: عمق چاله باید به اندازه ای باشد که از پایین ترین نقطه توقف آسانسور تا سطح زیرین فونداسیون فاصله کافی داشته باشد. معمولاً این عمق حداقل ۱۰۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر است.
- طراحی کف چاله: کف چاله آسانسور باید مقاوم و صاف باشد تا از استهلاک و آسیب تجهیزات جلوگیری کند. به علاوه، در صورتی که آسانسور هیدرولیکی باشد، این چاله باید به طور ویژه طراحی شود تا سیستم های هیدرولیک به درستی در آن نصب شوند.
- زهکشی چاله: یکی از نکات مهم در چاله آسانسور در فونداسیون، ایجاد سیستم زهکشی مناسب است تا آب های سطحی به درستی از چاله خارج شوند و از نفوذ رطوبت به سیستم ها جلوگیری شود. معمولاً لوله های زهکشی با قطر مناسب (۶ تا ۸ سانتی متر) در کف چاله قرار می گیرند.
- تأثیر بر ایمنی: چاله آسانسور باید به طور کامل ایمن باشد تا از بروز هرگونه حادثه یا آسیب جلوگیری کند. در این فضا، هیچ گونه مواد قابل اشتعال یا خطرناک نباید وجود داشته باشد و کف آن باید صاف و تراز باشد.
آرماتور بندی چاله آسانسور
آرماتوربندی چاله آسانسور یکی از مراحل حیاتی در ساخت و استحکام بخشیدن به چاله آسانسور است. این مرحله به منظور تقویت بتن و جلوگیری از ترک خوردگی و شکستگی های احتمالی در چاهک آسانسور صورت می گیرد. آرماتوربندی درست در چاله آسانسور موجب افزایش مقاومت ساختار و اطمینان از ایمنی و طول عمر آسانسور می شود. پارسا برج بهران یکی از معتبرترین شرکت ها برای خرید آسانسور در اصفهان می باشد.
آرماتوربندی چاله آسانسور باعث افزایش مقاومت بتن در برابر فشارهای عمودی و افقی، جلوگیری از ترک خوردگی ناشی از فشارهای فیزیکی و عوامل محیطی، تقویت ساختار چاله و ایمنی بیشتر در برابر حوادث احتمالی و افزایش دوام و طول عمر چاله و آسانسور می شود. این فرآیند با استفاده از میلگردهای مناسب و رعایت استانداردهای طراحی، به بهبود عملکرد کلی سیستم آسانسور کمک کرده و از بروز مشکلات ساختاری در آینده جلوگیری می کند.
مطالعه بیشتر: جدیدترین طرح ها برای تزئینات کابین آسانسور و قیمت های آن
نتیجه گیری
در نهایت، طراحی و ساخت چاله آسانسور یکی از مراحل کلیدی در نصب و راه اندازی سیستم آسانسور است که به شدت بر عملکرد، ایمنی و دوام آن تاثیر گذار است. از انتخاب ابعاد مناسب و آرماتوربندی درست گرفته تا توجه به جزئیات مانند سیستم زهکشی و پوشش ضد رطوبت، هر یک از این مراحل نقش مهمی در اطمینان از عملکرد بهینه آسانسور و کاهش خطرات احتمالی ایفا می کنند. توجه دقیق به استانداردها و اصول مهندسی در این بخش ها، از مشکلات فنی و خرابی های آینده جلوگیری کرده و عمر مفید سیستم آسانسور را افزایش می دهد.